Fokker Dr-1

[mastoras]

Fokker Dr-1
Ο πρώτος παγκόσμιος πόλεμος είναι μία από τις πιο μελανές σελίδες που έγραψε ποτέ ο άνθρωπος . Μέσα από τις μάχες του ξεπήδησαν ήρωες που έμειναν στην ιστορία για την ανδρεία τους και την τόλμη τους. Τέτοιοι ήταν και οι πιλότοι των πρώτον πολεμικών αεροπλάνων οι οποίοι με τo θάρρος τους ανέδειξαν την αξία αυτόν τον μηχανών. Ένα από αυτά τʼ αεροπλάνα ήταν το Fokker Dr-1.

Λίγα λόγια για την ιστορία του.

Το Fokker Dr-1 ήταν ένα από τα πιο διάσημα αεροπλάνα του WW1. Το DR προέρχεται από την γερμανική λέξη Dreidecker που θα πει τριπλάνο. Το μήκος του ήταν 5,77 μέτρα το ύψος του 2,95 μέτρα και είχε άνοιγμα φτερών 7,19 μέτρα. Το βάρος του δεν ξεπερνούσε τα 405 κιλά άδειο. Ο κινητήρας του (Le Rhone) ήταν αστεροειδής όπως άλλωστε και οι περισσότεροι εκείνη την εποχή και απέδιδε μέγιστη ιπποδύναμη 110 hp. Ο οπλισμός του ήταν δύο πολυβόλα των 7.92 mm Spandau LMG 08/15 που έβαλαν ανάμεσα από τα φύλλα της έλικας. Η προπέλα του ήταν βιδωμένη κατευθείαν πάνω στην μηχανή και γυρνάγανε ταυτόχρονα. Η μέγιστη ταχύτητα του ήταν 185 Km/h και το ύψος έφτανε τα 14.000 πόδια, η δε διάρκεια πτήσης την 1 ώρα και 30 λεπτά.
Το Dr-1 ήταν από τα πιο μικρά αεροπλάνα σε σύγκριση με τα υπόλοιπα αλλά όχι και από τα πιο γρήγορα. Όταν δε μπήκε σε υπηρεσία και το αντικρίσανε οι αντίπαλοι νομίζανε ότι η γερμανοί τους κάνουν πλάκα μέχρι που το πρωτότυπο με πιλότο τον Werner Voss έριξε σε 6 μέρες 10 βρετανικά αεροπλάνα το Σεπτέμβριο του 1917. Ο Reinhold Platz που ήταν ο σχεδιαστής του έκανε πολλές μετατροπές στο πρωτότυπο μέχρι να κατάληξη στην V4 έκδοση η οποία είχε ξανασχεδιασμένα ailerons, elevators και είχαν τοποθετηθεί και struts στα ακροπτερίγεια για αποφύγει κραδασμών. Μόνο 320 αεροπλάνα κατασκευάσθηκαν στην διάρκεια του πολέμου και για αυτό σήμερα δεν υπάρχουν αυθεντικά.
Ο πιο διάσημος πιλότος που το έκανε γνωστό δεν ήταν άλλος από τον Rictofen Manfred Albrecht με το προσωνύμιο Red Baron. Ο Rictofen ήταν διοικητής της Jasta 11 η αλλιώς Flying Circus. Ονομάστηκαν έτσι όταν ο Rictofen αρνήθηκε να βάψει τα αεροπλάνα του με χρώμα παραλλαγής λέγοντας ότι δεν είναι γυναίκες για να κρύβονται και βάφοντας τα με τα πιο φανταχτερά χρώματα που μπορούσαν. Αυτό βέβαια δεν τους εμπόδισε να έχουν πάνω από 300 καταρρίψεις με πρώτο τον Rictofen με 80 επιβεβαιωμένες.

[mastoras]

Fokker Dr-1 σε κλίμακα 1/3

Το Μοντέλο αυτό κατασκευάστηκε από πραγματικά σχέδια του πραγματικού σε μετατροπή της Arizona. Η κατασκευή έγινε από τον Θανάση Φερφυρή και ξεκίνησε πριν περίπου δύο χρόνια με πολύ μεράκι και υπομονή που είναι απαραίτητα για ένα τέτοιο μοντέλο.

[mastoras]

Κατασκευή
Το άνοιγμα των φτερών φτάνει τα 2,40 μέτρα. Οι αεροτομές είναι under camber πράγμα που του επιτρέπει σε σχέση με τις 3 πτέρυγες να έχει πολύ καλό βαθμό ανόδου. Το περίεργο στις πτέρυγες είναι ότι δεν έχουν δεσίματα από συρματόσκοινα και αυτό οφείλεται στην πατέντα του Fokker να στηρίξει όλες τις αεροτομές πάνω σε ένα κεντρικό δοκάρι. Όπως βλέπεται και στην φωτογραφία 1 το μοντέλο έχει φτιαχτεί ακριβώς με τον ίδιο τρόπο. Η ιμάντες που δένουν τις αεροτομές είναι από μετάξι και χρησιμεύουν στην ενίσχυση τις πτέρυγα την στιγμή της βύθισης. Αξίζει να σημειωθεί ότι τόσο στα ailerons όσο και στα elevators οι μεντεσέδες είναι χειροποίητοι ακριβές αντίγραφο των πραγματικών


Η άτρακτος κατασκευάσθηκε όλοι από στρογγυλή καβίλεια διαμέτρου 10 mm, ενισχύθηκε δε από ίνες Kevlar και περάστηκε χιαστά με συρματόσχοινο αντοχής 40 κιλών. Τέλος βάφτηκε όλο με χρώμα ασημί για προσομοιώσει του μεταλλικού σκελετού που είχε το πραγματικό αεροπλάνο.
Οι τροχοί του έχουν ανάμεσα τους ένα τέταρτο φτερό το οποίο βοηθάει και αυτό αεροδυναμικά. Μέσα του είναι κρυμμένες οι ανάρτησης του αεροπλάνου οι οποίες λειτουργούν πλήρως. Είναι δε σχεδιασμένες έτσι ώστε να αντέχουν το βάρος του αλλά και βαριές προσγειώσεις.
Μετατροπές και ενισχύσεις εκτός σχεδίου γίνανε όπου κρίθηκε αναγκαίο όπως πχ στο “ δέσιμο “ του αεροπλάνου όπου ακολουθώντας τα σχέδια χρειαζόταν περίπου 1 ώρα για να ετοιμασθεί ενώ με τις μετατροπές χρειάζεται μόνο 20 λεπτά.

[mastoras]

Επικάλυψη και βάψιμο
Χρειάστηκαν 20 ολόκληρα τετραγωνικά μέτρα υφάσματος Solartex χρώματος κίτρινο για να καλυφθεί το μικρό μας μοντέλο. Το κίτρινο επιλέχθηκε για να προσομοιώσουμε το ύφασμα που ήταν ντυμένο στην πραγματικότητα και πολλές φορές φαινόταν ελαφρά κάτω από το κανονικό χρώμα του. Το χρώμα του δεν θα μπορούσε να ήταν άλλο από το κόκκινο το οποίο βάφτηκε με πινέλο 2cm!! Αυτό έγινε για να φέρουμε την ρεαλιστικότητα του μοντέλου όσο πιο κοντά μπορούσαμε στην πραγματικότητα. Τα 2 cm του πινέλου είναι περίπου η κλίμακα του πραγματικού πινέλου που βάφανε τότε και ήταν από τρίχες ουράς αλόγου. Σε ερώτηση που έγινε από πολλούς μοντελιστες γιατί δεν το βάψαμε με αερογράφο η απάντηση είναι απλή: To 1917 προφανώς δεν υπήρχαν αερογράφοι !!!!
Φθορές και καπνιές έγιναν σε όλο το μοντέλο κυρίως με διαλυτικό, μαύρο και κόκκινο χρώμα. Το αποτέλεσμα ήταν εντυπωσιακό όπως μπορείτε να δείτε και στην φωτογραφεία Νο2

[mastoras]

Cockpit, όργανα, πιλότος, οπλισμός

Το cockpit είναι πολύ λιτό και αποτελείται από μια πυξίδα, ένα όργανο καυσίμου, και ένα στροφόμετρο. Στα αριστερά του ο πιλότος είχε μια δερμάτινη θήκη για να βάζει διάφορα πράγματα καθώς επίσης και τους χάρτες. Στα δεξιά του και έξω από το αεροπλάνο ʽυπήρχαν θήκες για φωτοβολίδες. Ο οπλισμός είναι δύο πολυβόλα των 7.92 mm Spandau τα οποία αγοράστηκαν σε μορφή κιτ από την Αμερική. Είναι τόσο ρεαλιστικά που υπάρχουν ακόμα και η σφαίρες η οποίες είναι πάνω σε ιμάντα και είναι μεταλλικές όπως και οι κάνες από τα πολυβόλα. Ο πιλότος είναι σε κλίμακα ίδια με του μοντέλου και είναι ντυμένος με δερμάτινα ρούχα και μπότες. Ιδιαίτερη αναφορά αξίζει η scale έλικα η οποία είναι φτιαγμένη από balsa και έχει πάνω της τα αυθεντικά σήματα του εργοστασίου. Η πιστότητα του μοντέλου είναι τόσο μεγάλη που έχει μέχρι το ταμπελάκι που έβαζε ο Fokker στο cowl και σε αυτό αναγραφόταν τα στοιχεία του αεροπλάνου. Όλα τα παραπάνω είναι χειροποίητα εκτός του πιλότου. Φωτογραφία Νο3

[mastoras]

Η Μηχανή
Για να πετάξει το μοντέλο αυτό χρειαζόταν μια αξιόπιστοι μηχανή και φυσικά αρκετά μεγάλη. Τα αρχικά σχέδια μιλούσαν για μηχανή των 50 cc αλλά με από πολλές συζητήσεις αποφασιστικέ να τοποθετηθεί μια των 75cc. Σαν πρώτη επιλογή ήταν η 75 Τι της 3W. Η συγκεκριμένη μηχανή αποδίδει 7,5 ίππους και έχει ηλεκτρονική ανάφλεξη πράγμα το οποίο πρόσθετη ασφάλεια κατά την λειτουργία της. Η τοποθέτηση της απαιτούσε πολύ εργασία και αυτό για 2 λόγους.
Ο πρώτος και πιο σοβαρός ήταν ότι το firewall είχε φτιαχτεί και τρυπηθεί για να δεχτή μια Quadra 50cc με αποτέλεσμα να γίνει εκτεταμένη μετατροπή.
Ο δεύτερος ήταν ότι η συγκεκριμένη μηχανή έχει το carburetor πίσω με αποτέλεσμα νʼ ανοίξει μια μεγάλη τρύπα στο firewall και να θέλει πρόσθετη ενίσχυση. Αφού τοποθετήθηκε η μηχανή και η ανάφλεξη έπρεπε να μετρηθεί και να φτιαχτεί χειροποίητη η εξάτμιση. Τα προβλήματα που έπρεπε να αντιμετωπισθούν ήταν να μην φαίνεται οπτικά και να είναι όσο τον δυνατών ίδιο μέγεθος με την εργοστασιακή εξάτμιση για αποφυγή απώλειας ιπποδύναμης και κατά συνέπεια στροφών.
Μετά από αρκετή μελέτη η εξάτμιση τοποθετήθηκε στο πάνω μέρος του firewall στηριζόμενη πάνω σε αντικραδασμικές βάσης η οποίες σε συνάρτηση με την σιλικόνη που υπάρχει στην ένωση με το manifold αποσβένουν όλους τους κραδασμούς.
Μπαταρίες και ηλεκτρονική καθώς και ο διακόπτης τοποθετήθηκαν ακριβώς δίπλα στην μηχανή για λόγους ζυγίσματος. Η μπαταρίες είναι μόνο για την ανάφλεξη και είναι χωρητικότητας 1600 mA. ( Φωτογραφία Νο4)
Η μηχανή “στρώθηκε” περίπου για 5 ώρες γυρνώντας μια έλικα 24x12 στις 2500-3000 rpm και αναλογία καυσίμου / λαδιού 1:50. Στην συνέχεια και για 1 ώρα γύρναγε την έλικα που θα φόραγε κανονικά μια menz 28x10 στις 4500 rpm και αναλογία καυσίμου / λαδιού 1:65. Το θέμα που παρουσίαζε το μοντέλο ήταν πράγματι εντυπωσιακό με τον έλικα να του λείπουν μόνο 5 cm για να είναι ακριβώς scale.

Δυστυχώς τα “βάσανα” δεν τελειώσανε ακόμα. Έπρεπε να κατασκευαστή ο dummy κινητήρας για να εξαφανισθεί παντελώς οποιαδήποτε παραφωνία πάνω στο μοντέλο. Με λίγα λόγια αυτό στοίχισε 2 εβδομάδες σκληρής δουλείας αλλά το αποτέλεσμα ξεπέρασε όλες τις προσδοκίες. Βαλβίδες, σωληνάκια, ελατήρια συνέθεταν να εκπληκτικό dummy engine

[mastoras]

Servo και Ηλεκτρονικά


Το μοντέλο αυτό έχει μια ιδιαιτερότητα. Είναι ίσως ( σίγουρα ) το μοναδικό που έχει sponsored. Τα έξοδα κατασκευής ήταν τόσα πολλά που η χορηγία του Athena Pallas και του κ Γ.Ευσταθειάδη ήρθε σαν “μάννα εξ ουρανού”.
Πιο συγκεκριμένα το μοντέλο έχει στα ailerons δύο NES-4231 JR των 5 κιλών. Δύο Futaba 9203 έχουν αναλάβει το throttle το choke. Jumbo Hitec 15 κιλών είναι τοποθετημένα στο elevator και ruder. Για δέκτη χρησιμοποιήθηκε …………. Και για τηλεκατεύθυνση μια JR 388.Το σύστημα όλα ανέλαβε να τροφοδοτήσει με ρεύμα ένα pack 6volt Sanyo 3000 mA!!! Το οποίο τοποθετήθηκε στα αριστερά του κινητήρα και αυτό για λόγους ζυγίσματος. Να τονίσουμε ότι η επιλογή έγινε σύμφωνα με τις ανάγκες του μοντέλου και όχι για διαφημιστικούς σκοπούς. (φωτογραφία Νο5)

[mastoras]

Ζύγισμα και Πτήση


Το “θηρίο” των 19 κιλών στεκόταν έτοιμο για να ζυγιστή στο C.G και να μετρηθούν οι κινήσεις των πηδαλίων. Δεν θα αναφερθούμε σε πολλές λεπτομέρειες. Περιληπτικά αναφέρουμε ότι το κέντρο βάρους είναι στη μεσαία πτέρυγα 5 – 15 cm πίσω από το χείλος προσβολής. Στους 7,5 cm το μοντέλο ζύγισε ουδέτερα έως ελαφρά πισώβαρο !!!! και αυτό για λόγους πτήσης.
Τα ailerons έχουν κίνηση 2 ¼ inches και το ruder, elevator 3 inches. Η mix aileron - ruder είναι απαραίτητοι κατά την φάση της πτήσης, όχι όμως και κατά την αποπροσγείωση. Για τον λόγο αυτό τοποθετήθηκε στον διακόπτη Mix που έχει η 388 JR.
Αναμονή 3 εβδομάδων για να βρεθεί κατάλληλο σαββατοκύριακο από πλευράς ανέμων. Όταν βρεθήκαμε στο αεροδρόμειο του Λεχείου κοντά στην Κόρινθο η αδρεναλίνη είχε φτάσει στα ύψη. Μόλις 20 λεπτά έφταναν για να δεθεί όλο το μοντέλο (φωτογραφία Νο6).
Έλεγχος και ξαναέλεχο για περίπτωση που έχουμε ξεχάσει η κάνει λάθος. Έλεγχος των επιφανειών για τυχών ανάποδες κινήσεις, μέτρημα των στροφών της μηχανής και είναι έτοιμο για της πρώτες δοκιμαστικές τροχοδρομήσεις. Το Dr-1 δεν είχε πίσω τροχό με αποτέλεσμα για να στρίψει το μοντέλο στο έδαφος να πρέπει να βάλουμε αρκετές στροφές στον κινητήρα και όλο το ruder.
Σε όλη τη φάση των δοκιμαστικών τροχοδρομήσεων το μοντέλο έδειχνε εξαιρετικά σταθερό και έτοιμο να αφήσει το έδαφος.
Τέρμα το throttle τροχοδρομήσει μόλις 10 μέτρων και το τεράστιο μοντέλο βρέθηκε στο φυσικό περιβάλλον. Για τα πρώτα περίπου 100 μέτρα πέταξε σε ευθεία πτήση κερδίζοντας συνεχώς ύψος και επιδεικνύοντας εκπληκτική σταθερότητα. Κάθε αμφιβολία για το πόσο αποτελεσματικά είναι τα ailerons έφυγε στην πρώτη δεξιά στροφή που επιχειρήσαμε. Ξεχνώντας την mix που είχαμε είδη ετοιμάσει το μοντέλο έστριψε με την ουρά κάτω. Mix On και η επόμενη στροφή ήταν ένα χάρμα οφθαλμών. Λίγο trim down ήταν η μοναδική ρύθμιση που κάναμε. Για oscillation ούτε λόγος.
Πετώντας με το throttle στο ¼ και ταχύτητες εκπαιδευτικού δύσκολα θα καταλάβαινε κάποιος ότι είναι μοντέλο. Μετά από αρκετές στροφές και μερικές χαμηλές διελεύσεις ήρθε η ώρα τη προσγείωσης. Μια πολλή δύσκολη στιγμή και για τα πραγματικά αεροπλάνα που είχαν την τάση να τουμπάρουν μόλις πατούσαν στο έδαφος. Mix Off απαραίτητα throttle idle και μάλιστα πριν την στροφή προσγείωσης. Το Dr-1 άρχισε να χάνει ύψος βαθμιαία και χρειάστηκε λίγο throttle αμέσως μετά την στροφή για να μπει στην ευθεία του διαδρόμου. Κρατώντας λίγο up elevator και περνώντας από μπροστά μας σε απόσταση 4 μέτρων πάτησε απαλά στο διάδρομο έκανε ένα μικρό αναπήδημα και στην συνέχεια ακούμπησε την ουρά. Σε αυτό το σημείο χρειάζεται άνοιγμα του throttle και σε συνάρτηση με full up elevator να εφαρμοστή κατακόρυφη δύναμη στο πίσω μέρος του μοντέλου για να μην έρθει ανάποδα.

[mastoras]

Κλείνοντας την παρουσίαση του μοντέλου αισθάνομαι πολύ τυχερός που είχα την τύχη να πετάξω και να κατέχω ένα τέτοιο μοντέλο που σημειωτέον είναι και το μοναδικό στην Ελλάδα. Ελπίζω κάποτε να μπορέσει να γίνει ένα event που να συμμετέχουν ανάλογα μοντέλα για να μπορέσουν να τα θαυμάσουν όλοι αυτά τα μικρά έργα τέχνης.

Αντώνης Χάλαρης

[mastoras]

To petame.gr και η ομάδα του, ευχαριστεί θερμά τον κ Αντώνη Χάλαρη, για την άδεια δημοσίευσης του καταπληκτικού αυτού άρθρου του, και παρουσίασης του Fokker Dr-1 <:-)>>

Εύχομαι στο μέλλον τέτοια έργα τέχνης που βρίσκονται στα χέρια καταξιωμένων αερομοντελιστών, να μας δίνεται η ευκαιρία να τα παρουσιάζουμε, με όλη τους την μεγαλοπρέπεια, όπως πραγματικά τους αξίζει.

[vhal]

Στην ετήσια ημερίδα scale στο Ακραίφνιο!!!
Ας ελπίσουμε να το δούμε εκεί!

Καμμιά φωτό εν πτήσει ???

Βαγγέλης

[Wizard]

Δεν έκανα τίποτε σπουδαίο. Ελπίζω και εγώ να δούμε και άλλες παρουσίες μοντέλων στο forum αυτό. θα προσπαθήσω να ανεβάσω σύντομα video. προς το παρόν 1-2 φωτογραφίες από πτήση

[ankon]

Ενα μεγαλο μπραβο στον Θαναση και στον Αντωνη για αυτο το θαυμαστο μοντελο.

Αγγελος

[Wizard]

Σε αναμονή κατάλληλου καιρού για να δοκιμάσω το &#8220;εργαλείο&#8221; έφτιαξα αυτό το videaki.
ελπίζω να σας αρέσει. Φυσικά θα εμπλουτιστεί μετά την πτήση με την καινούργια μηχανή


http://www.youtube.com/watch?v=0Oy3o-xH6oo